Η εμφάνισή των ταξιδιωτικών γραφείων και πρακτορείων, συνδέεται απόλυτα με την ανάπτυξη του τουριστικού φαινομένου. Ειδικότερα για την Ελλάδα, τα πρώτα ταξιδιωτικά γραφεία δημιουργούνται ως αποτέλεσμα της ανάπτυξης της ατμοπλοΐας και της μετανάστευσης. Στα τέλη του 19ου αιώνα δημιουργήθηκαν, πρωτίστως, στο Εξωτερικό, τα πρώτα οργανωμένα γραφεία τα οποία γνωρίζουν μεγάλη ανάπτυξη κατά την περίοδο του μεσοπολέμου. Μεταπολεμικά, η ανάπτυξη των αερομεταφορών το Σχέδιο Μάρσαλ και η χρηματοδότηση από τον ΕΟΤ για την ανέγερση ξενοδοχειακών μονάδων, έδωσε νέα ώθηση στον Ελληνικό Τουρισμό. Την ίδια χρονική περίοδο, η κρατική πολιτική βοήθησε αφάνταστα την αύξηση των ταξιδιωτικών επιχειρήσεων. Το 1956 υπήρχαν μόνο 17 Ταξιδιωτικά Γραφεία στην Ελλάδα. Μεταξύ 1950-1969, ο αριθμός αυξάνεται ραγδαία. Άμεσα, οι οργανωτές ταξιδιών οργανώνονται κάτω από δυναμικούς συλλογικούς φορείς όπως ΗΑΤΤΑ που ιδρύθηκε το 1928-30 και το ΣΚΩΛ που ιδρύθηκε το 1932 και εξελίσσονται σύμφωνα με την ανάπτυξη του Τουρισμού.
Ορισμένα από τα πρώτα εκείνα γραφεία που δημιουργούνται εκείνη την περίοδο, είναι, μεταξύ άλλων, τα ABC-BELL, HORIZON, Hermes en Grece, Key Tours , HORIZON, Καραγιαννίδης, ΟΛΥΜΠΟΣ, ΒΕΛΟΣ ΕΛΛΑΣ και πολλά άλλα.
Τα ταξιδιωτικά γραφεία επηρέασαν την διαμόρφωση του ταξιδιού και των διακοπών, καθόρισαν σε σημαντικό βαθμό την ταυτότητα των προορισμών και προήγαγαν τα πολιτιστικά πρότυπα κάθε περιοχής.
Παραθέτουμε ορισμένα στοιχεία από την επιχειρηματική δράση των πρώτων εκείνων τουριστικών πρακτορείων.
Ταξιδιωτικό Γραφείο «Thomas Cook»
Το αγγλικό ταξιδιωτικό γραφείο «Thomas Cook» συμπεριέλαβε για πρώτη φορά την Ελλάδα στον κατάλογο των προορισμών που πρότεινε για οργανωμένα ταξίδια, μετά το 1869. Επρόκειτο για ένα ταξίδι «100 ημερών στην Ανατολή» που είχε ως ενδιάμεσους σταθμούς την Αίγυπτο, την Παλαιστίνη, την Τουρκία, την Ελλάδα, την Ιταλία. Έτσι συνάφθηκαν για πρώτη φορά συμφωνίες που αφορούσαν στην μαζική διακίνηση και διαμονή σε επιλεγμένα καταλύματα. Η εταιρεία απέκτησε πρακτόρευση στην Αθήνα από το 1880. Με αφορμή τη διεξαγωγή των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896 ο «Thomas Cook», σχεδίασε οργανωμένα ταξίδια/πακέτα για τους ευρωπαίους πελάτες του που συμπεριλαμβάνουν εισιτήρια, διαμονή και διατροφή .
Ταξιδιωτικό Γραφείο «Ghiolman Bros»
Ιδρύθηκε από τον Παναγιώτη Γκιόλμαν το 1902. Αυτός ήταν ο πρώτος Έλληνας ξεναγός, τότε δραγουμάνος. Στα τέλη του 19ου αι. (1885-1902) ξεναγούσε και οργάνωνε εκδρομές για πελάτες που έφθαναν στην Ελλάδα, με τα αποκαλούμενα «Λορδάδικα». Το πρώτο άτυπο συμβούλιο τουρισμού έγινε με συμμετοχή του Μ. Γκιόλμαν μετά από εντολή του Βασιλιά. Η πρώτη αυτή ανεπίσημη συζήτηση έγινε στο Σούνιο κάτω από τον Ναό σε ένα τουριστικό χάνι, γύρω στο 1929.
Το γραφείο «Ghiolman Bros» βρισκόταν στην πλατεία Συντάγματος και εξυπηρετούσε και πολλούς διάσημους. Μέλη της ίδιας οικογένειας, η Κοκό και η Μαίρη Γκιόλμαν ήταν οι πρώτες γυναίκες επαγγελματίες- ξεναγοί. Η Κοκό ήταν η πρώτη γυναίκα οδηγός αυτοκινήτου και ξεναγός με τουριστικές σπουδές.
Η Μαίρη Γκιόλμαν, εκτός από ξεναγός, ήταν εθελόντρια αξιωματικός στον Ερυθρό Σταυρό, στο Ελ Αλαμέιν. Απεβίωσε σε ηλικία 92 ετών έχοντας ξεναγήσει σημαντικές διεθνείς προσωπικότητες.
Ταξιδιωτικό Γραφείο «Βαρβίας»
Το Ταξιδιωτικό Γραφείο « Βαρβίας» είχε ως brand motto την σοφή φράση «No great loss without some profit» (Υπάρχει κάποιο κέρδος ακόμα και στην μεγάλη απώλεια). Ιδρύθηκε το 1927 στο Κάιρο της Αιγύπτου. Το 1945 ίδρυσε γραφεία στην Αλεξάνδρεια, στο Πόρτ-Σάιντ, στο Σουέζ, στο Λουξόρ και στο Ασσουάντ. Το 1948 ήταν το πρώτο ταξιδιωτικό γραφείο της Μ. Ανατολής που οργάνωσε ταξίδια την Ευρώπη και την Αμερική. Μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο, οργάνωνε στο ξενοδοχείο Commodore της Νέας Υόρκης κοκτέιλ-πάρτυ και ταξιδιωτική έκθεση με το απαραίτητο διαφημιστικό υλικό δείχνοντας τις ομορφιές των χωρών της Μ. Ανατολής καθώς και της Αιγύπτου και της Ελλάδος. Το 1950 ανοίγει γραφείο στην Αθήνα όπου και μεταφέρει το κέντρο των δραστηριοτήτων του, από το 1961 μέχρι το 1990. Το 1956 αγόρασε το ξενοδοχείο « Green Coast Bungalows» στο Σούνιο, ενώ επεκτείνεται στην Βηρυτό, την Ιερουσαλήμ και την Ιορδανία. Το 1959, αγόρασε την χρήση της πιστωτικής κάρτας Diners Club, για την Ελλάδα. Μετά την κρατικοποίηση της εταιρείας στην Αίγυπτο, το 1961, το κέντρο των δραστηριοτήτων της εταιρείας, μεταφέρεται στην Αθήνα και στην Ρόδο. Ήταν εξέχον μέλος όλων των διεθνών ταξιδιωτικών οργανισμών.
Μαριάννα Τσιγαρίδου – Κροντήρη, Ξεναγός